Bên cạnh những vấn đề cấp bách liên quan đến Covid mà chúng ta đã thảo luận ở phần trước, những vấn đề nhập cư sau đây cũng cần được quan tâm.
Diện Kinh tế
Express Entry: Express Entry đã được thiết kế vào năm 2015 nhằm tăng khả năng mời những ứng viên nhập cư có tiềm năng phát triển tốt trong thị trường lao động Canada, đóng góp vào nền kinh tế của Canada. Trong thời gian đại dịch bùng phát, thay vì chủ yếu mời các ứng viên có CRS cao nhất, Cơ quan nhập cư đã đặt trọng tâm mới, chuyển sang mời các ứng viên sống ở Canada. Các tỉnh và vùng lãnh thổ đã đưa ra ý kiến sáng tạo hơn thông qua các Chương trình Đề cử cấp tỉnh (PNP). Phương pháp tiếp cận sáng tạo chủ yếu được các tỉnh áp dụng là các vòng mời theo ngành và nghề cụ thể nhằm đáp ứng nhu cầu rất cụ thể của thị trường lao động tại tỉnh. Trong Ngân sách năm 2021, Đảng Tự do của Canada đề xuất thực hiện các thay đổi đối với Express Entry nhưng họ không nêu rõ là sẽ thay đổi nội dung nào. Cách tiếp cận mới mà IRCC có thể thực hiện là tổ chức các đợt rút thăm Express Entry theo ngành và nghề cụ thể để giúp giảm bớt tình trạng thiếu nhân công trong các lĩnh vực quan trọng trên khắp Canada như công nghệ, chăm sóc sức khỏe và nông sản.
Ngoài ra, IRCC có thể xem xét thêm kinh nghiệm làm việc tự kinh doanh tại Canada cho những người muốn nộp đơn theo chương trình Express Entry. Hiện tại, Cơ quan Di trú, Tị nạn và Quốc tịch Canada (IRCC) cho rằng, rất khó để xác nhận tình trạng kinh doanh của những ứng viên tự kinh doanh ở Canada. Tuy nhiên, điều này có thể xác minh giống như cách IRCC xác minh việc làm, chẳng hạn như bằng cách yêu cầu ứng viên nộp phiếu thuế Canada và thư đề cử (ví dụ: thư xác nhận từ khách hàng và đối tác).
—/—
Chương trình đề cử thành phố: Đảng Tự do hứa sẽ khởi động Chương trình đề cử thành phố (MNP) mới để giúp các thành phố nhỏ hơn thu hút nhiều người nhập cư hơn nhưng lời hứa này đã bị đại dịch gián đoạn. Khởi động chương trình sau cuộc bầu cử sẽ có lợi hơn cho hệ thống nhập cư Canada vì việc cung cấp các khu vực pháp lý nhỏ hơn với các chương trình tùy chọn có xu hướng thúc đẩy quá trình phân bổ người mới tốt hơn. Giải pháp dễ dàng và nhanh chóng hơn là chỉ cần tăng phân bổ PNP cho các tỉnh quan tâm và muốn sử dụng phân bổ dành riêng cho việc đề cử các ứng cử viên muốn định cư ở các thành phố nhỏ.
—/—
Nhập cư Doanh nghiệp: Canada từng là quốc gia dẫn đầu toàn cầu trong việc thu hút các doanh nhân và nhà đầu tư nhập cư nhưng IRCC đã không còn quan tâm đến lĩnh vực này kể từ khi đóng hai trong số các chương trình lâu đời của mình vào năm 2014. Các chương trình này có vấn đề và đã hết thời hạn sử dụng nhưng IRCC đã không đưa ra chương trình cập nhật mới kể từ đó. Canada cần có giải pháp thay thế để chào đón thêm hàng chục nghìn người nhập cư kinh doanh, những người có thể hỗ trợ sự phát triển kinh tế của Canada. Có thể hiểu tại sao IRCC lại e ngại về việc làm này nhưng Canada hiện đang bỏ lỡ cơ hội thu hút những người nhập cư có nguồn vốn nhân lực, xã hội và tài chính đáng kể. Start-up Visa là một chương trình đáng được cân nhắc nhưng sau gần một thập kỷ tồn tại, chương trình đã chứng minh rằng nó rất thích hợp với nhóm mục tiêu nhỏ và không thu hút người nhập cư kinh doanh trên quy mô lớn. Canada có một cộng đồng rất rộng lớn gồm các chuyên gia nhập cư kinh doanh, những người có thể tư vấn cho IRCC về chương trình mới.
Diện Gia đình
Bảo lãnh Vợ/chồng: IRCC đã có một bước tiến lớn cách đây vài năm khi họ tuyên bố tiêu chuẩn xử lý mới cho các đơn xin bảo lãnh vợ/chồng trong vòng 12 tháng. Với tầm quan trọng của việc bảo lãnh vợ/chồng đối với nền kinh tế và xã hội của Canada, chúng ta cần rút ngắn thời gian và giảm tiêu chuẩn xử lý xuống còn 6 tháng, cũng là tiêu chuẩn áp dụng cho các ứng viên Express Entry trước đại dịch.
—/—
Chương trình Cha mẹ và Ông bà (PGP): IRCC từ lâu đã phải vật lộn để cân bằng nhu cầu bảo lãnh cho cha mẹ và ông bà. Giải pháp trong những năm gần đây là tổ chức rút thăm nhưng đây không phải là giải pháp lý tưởng cho các bên liên quan. Khi đại dịch được đẩy lùi, IRCC nên mở ra cuộc đối thoại với các bên liên quan trên toàn quốc để xác định cách tiếp cận bền vững và thỏa đáng hơn cho việc quản lý PGP. Các ý tưởng đã được đề xuất trước đại dịch bao gồm một hệ thống vòng mời có trọng số, theo đó những người không được rút thăm trong các vòng mời trước đó sẽ có cơ hội nhận được lời mời bảo lãnh trong các vòng mời tiếp theo.
Người tị nạn
Afghanistan: Sự trở lại của Taliban đã làm dấy lên một cơn hoảng loạn ở Afghanistan và có thể sẽ dẫn đến một cuộc khủng hoảng nhân đạo lớn. Trước khi có liên minh do NATO dẫn đầu vào năm 2001, Afghanistan có 5 triệu người tị nạn và người di cư trong nước. Dân số đã tăng gấp đôi kể từ năm 2001, vì vậy chúng ta phải chuẩn bị cho điều tồi tệ nhất. Canada đã cam kết chào đón 20.000 người tị nạn Afghanistan nhưng có thể sẽ cần phải chào đón nhiều hơn thế. Chính phủ tiếp theo phải xoắn tay áo lên và xác định cách chào đón 20.000 người Afghanistan đầu tiên càng nhanh càng tốt, và sau đó tạo điều kiện thuận lợi để có nhiều người Afghanistan nhập cư hơn trong những năm tới.
—/—
Chương trình Bảo trợ Tư nhân cho Người tị nạn (PSRP): IRCC có thể hỗ trợ những người tị nạn Afghanistan và thúc đẩy các mục tiêu nhân đạo của Canada bằng cách cải thiện tiêu chuẩn xử lý PSRP lâu đời. PSRP cho phép người Canada tài trợ riêng cho người tị nạn và hỗ trợ việc định cư khi họ đến. Tuy nhiên, thời gian xử lý có thể mất nhiều năm, điều này đang làm mất khả năng hỗ trợ của các nhà tài trợ tiềm năng và làm suy yếu khả năng của Canada trong việc giúp đỡ những người cần giúp đỡ.
Dịch vụ Định cư
Cơ hội tiếp cận dành cho Cư dân Tạm trú: Canada cung cấp các dịch vụ định cư tốt nhất trên thế giới dành cho người nhập cư, chi gần 2 tỷ đô la mỗi năm để cung cấp các hỗ trợ miễn phí như đào tạo ngôn ngữ, hỗ trợ việc làm, v.v. Tuy nhiên, những hỗ trợ này chỉ dành cho thường trú nhân, có nghĩa là hàng trăm nghìn sinh viên quốc tế, người lao động nước ngoài tạm thời và những người tạm trú khác đang ở Canada không thể tiếp cận những dịch vụ này. Đây là một lỗ hổng chính sách vì IRCC công khai khuyến khích những cá nhân này chuyển sang thường trú. Ví dụ, vào tháng 5 năm 2021, cơ quan đã đưa ra một chương trình đặc biệt dành cho những người lao động thiết yếu và sinh viên quốc tế tốt nghiệp ở Canada đăng ký nhập cư. Những cá nhân này được tiếp cận với các dịch vụ do IRCC tài trợ càng sớm, thì họ càng sớm có khả năng định cư, hòa nhập và thành công ở Canada. Có nhiều cách để giải quyết vấn đề này. Ví dụ: IRCC có thể cung cấp các dịch vụ vào thời điểm cư dân tạm trú nộp đơn xin thường trú.
Quốc tịch
Phí: Đảng Tự do cũng hứa sẽ miễn phí các đơn xin nhập quốc tịch Canada nhưng không có gì chắc chắn rằng họ có thể thực hiện được lời hứa này do ảnh hưởng của đại dịch. Sau khi bầu cử hoàn thất, chúng ta sẽ có cơ hội xem xét việc thực hiện lời hứa này hoặc giảm lệ phí nhập tịch. Một số người cho rằng việc tăng lệ phí nhập quốc tịch trong những năm gần đây đã khiến một số thường trú nhân không có khả năng chi trả để tiếp tục nộp đơn xin nhập quốc tịch.
Kết luận
Canada có một hệ thống nhập cư hàng đầu do mong muốn liên tục hiện đại hóa và thúc đẩy các cải tiến. Đất nước này đã đạt được những bước tiến lớn trong những năm gần đây như thông qua việc ra mắt chương trình Express Entry và kế hoạch mức độ nhập cư kéo dài nhiều năm. Express Entry đã đẩy nhanh quá trình xử lý đơn đăng ký diện kinh tế trong khi kế hoạch cấp nhiều năm giúp các bên liên quan trên toàn quốc có thêm thời gian để chuẩn bị cho số lượng lớn người mới nhập cư. Ngoài ra, IRCC xứng đáng nhận được công lao to lớn đối với việc quản lý hệ thống nhập cư trong những hoàn cảnh đại dịch khó khăn. Đồng thời, hệ thống nhập cư không phải là không có sai sót và có nhiều cách để làm cho hệ thống này tốt hơn. Chiến dịch bầu cử đang diễn ra và nhiệm vụ liên bang mới mang lại cho chúng ta là cơ hội để đưa những ý tưởng nhập cư tốt nhất vào thực tế.
Nguồn CIC News,
Tiếng Việt: Visanada
