Chính phủ liên bang sẽ bỏ lỡ thời hạn gia hạn để thực hiện các quyết định thay đổi đối với điều khoản cắt giảm thế hệ thứ hai liên quan đến quyền công dân theo huyết thống.
Toàn quyền Mary Simon đã hoãn Quốc hội cho đến ngày 24 tháng 3 năm 2025, vì vậy chính phủ liên bang sẽ không thể sửa đổi Đạo luật về quyền công dân trước thời hạn gần đây nhất là ngày 19 tháng 3 năm 2025.
Những “người Canada đã mất quốc tịch” hiện tại – những người có thể đủ điều kiện để được cấp quyền công dân Canada nhưng chưa được cấp do một số điều khoản nhất định trong luật về quyền công dân – sẽ phải chờ đợi lâu hơn nữa để có được những thay đổi theo dự kiến của luật.
Bối cảnh
Tòa án Công lý tối cao Ontario đã phán quyết rằng các điều khoản cắt giảm thế hệ thứ hai của Đạo luật về quyền công dân là vi hiến và đã chỉ thị cho chính phủ liên bang sửa đổi luật.
Theo điều khoản cắt giảm thế hệ thứ hai hiện tại, được thiết lập vào năm 2009, công dân Canada đã có được quyền công dân theo huyết thống khi sinh ra ở nước ngoài không thể tiếp tục truyền quyền công dân theo huyết thống cho con cái của họ sinh ra ở nước ngoài.
Công dân Canada sinh ra tại Canada hoặc đã nhập tịch không bị ảnh hưởng bởi hạn chế này.
Tòa án Công lý Tối cao Ontario đã phán quyết rằng các điều khoản cắt giảm thế hệ thứ hai của Đạo luật Quốc tịch là vi hiến vào tháng 12 năm 2023 và vào thời điểm đó đã cấp cho chính phủ liên bang thời hạn gia hạn là sáu tháng để sửa đổi Đạo luật Quốc tịch.
Kể từ đó, Tòa án đã gia hạn thời hạn ba lần, gần đây nhất là đến ngày 19 tháng 3 năm 2025.
Vào ngày 6 tháng 1 năm 2025, Thủ tướng Justin Trudeau đã tuyên bố từ chức lãnh đạo Đảng Tự do Canada và yêu cầu Simon hoãn phiên họp của Quốc hội cho đến ngày 24 tháng 3 năm 2025.
Vào tháng 5 năm 2024, chính phủ đã đưa ra Dự luật C-71, cho phép nhập quốc tịch theo huyết thống đến thế hệ thứ hai, với điều kiện cha mẹ của đứa trẻ đã sống ít nhất 1.095 ngày ở Canada trước khi đứa trẻ chào đời hoặc được nhận làm con nuôi.
Dự luật C-71 vẫn chưa trở thành luật. Khi Quốc hội hoãn phiên họp, tất cả các dự luật hiện hành đều hết hiệu lực. Có khả năng Dự luật C-71 sẽ không bao giờ được đưa ra lại sau khi Quốc hội họp trở lại.
Điều gì sẽ xảy ra nếu chính phủ bỏ lỡ thời hạn?
Nếu chính phủ bỏ lỡ thời hạn, Tòa án Công lý Tối cao Ontario có thể
- Gia hạn thời hạn; hoặc
- Bãi bỏ hoặc đọc lại những phần vi phạm của Đạo luật Quyền công dân.
Nếu thời hạn được gia hạn, các điều khoản cắt giảm thế hệ thứ hai của Đạo luật Quyền công dân sẽ vẫn có hiệu lực cho đến khi các thay đổi về luật được đưa ra hoặc cho đến khi thời hạn gia hạn bị bỏ lỡ.
Nếu thời hạn bị bỏ lỡ và không được gia hạn, Tòa án Công lý Tối cao Ontario có thể bãi bỏ hoặc đọc lại những phần vi phạm của luật, khiến cho các điều khoản cắt giảm thế hệ thứ hai trở nên vô hiệu.
Những người bị ảnh hưởng có thể làm gì trong thời điểm hiện tại?
Bộ Di trú, Người tị nạn và Quyền công dân Canada đã đưa ra các biện pháp tạm thời có thể hỗ trợ một số người bị ảnh hưởng bởi các điều khoản cắt giảm thế hệ thứ hai.
Người Canada mất quốc tịch có thể nộp đơn xin cấp quyền công dân tùy ý nếu họ rơi vào một trong hai trường hợp sau:
- Trường hợp thứ nhất:Người nộp đơn đã nộp đơn xin cấp bằng chứng về quyền công dân, đơn này sẽ bị ảnh hưởng từ thay đổi về luật giới hạn thế hệ thứ hai và đã yêu cầu xử lý khẩn cấp.
- Trường hợp thứ hai:Người nộp đơn có đơn xin cấp bằng chứng về quyền công dân đang được xử lý, đơn này đã được IRCC xác định là bị ảnh hưởng từ các điều khoản giới hạn thế hệ thứ hai. Trước đây, IRCC đã hạ mức ưu tiên của đơn này trong khi chờ các thay đổi về luật, nhưng kể từ đó, người nộp đơn đã yêu cầu xử lý khẩn cấp.
Người nộp đơn có thể yêu cầu xử lý khẩn cấp vì một trong những lý do sau:
- Họ cần được tiếp cận khẩn cấp các quyền lợi do quyền công dân mang lại (ví dụ: bảo hiểm y tế, Số bảo hiểm xã hội (SIN), lương hưu).
- Họ cần bằng chứng về quyền công dân để có việc làm.
- Họ cần phải rời khỏi hoặc trở về Canada vì lý dongười thân trong gia đình bị bệnh hoặc qua đời.
Nguồn CIC News